Zacznijmy od podstaw - włoskie słowo giallo oznacza kolor żółty. Kolor, którym pokrywane były okładki tanich powieści kryminalnych publikowanych we Włoszech; później (od mniej więcej połowy lat 60-tych) zaczęto używać tego słowa w odniesieniu do włoskich thrillerów, wzorujących się mocno na kinie Hitchcockowskim, z nieco jednak odmiennymi elementami. I tak, kanoniczne giallo powinno m.in. posiadać: zamaskowanego mordercę, często ubranego w kapelusz, używającego przy swych zbrodniach czarnych rękawiczek, masakrującego ofiary za pomocą ostrych narzędzi, najlepiej noża, czy sztyletu. Ofiarami najczęściej padają młode, piękne kobiety, nierzadko ze świata artystycznego, zbrodnie na nich popełniane są krwawe, często mocno przerysowane.
Prekursorem gatunku stały się obrazy wspaniałego Mario Bavy, rozwijane później twórczo przez takie tuzy włoskiego horroru jak Dario Argento, Lucio Fulci, czy Sergio Martino. Nie znaczy to, że te mniej znane niewarte są odnalezienia - niektóre z nich, jak obrazy Giulio Questiego czy choćby Aldo Lado to niekwestionowane arcydzieła gatunku, mieszające jego poetykę z innymi filmowymi gatunkami. Niestety nie wszystkie obrazy mają angielską ścieżkę dźwiękową, są w poniższym spisie filmy w oryginalnej, włoskiej wersji językowej - najczęściej tyczy się to obrazów mniej popularnych, zasługujących jednak na odkrycie.
Lista jest stworzona chronologicznie, wybór jest całkiem subiektywny, życzymy jak najciekawszych filmowych wrażeń (przy niektórych tytułach radzimy się pospieszyć, gdyż całkiem możliwe jest ich usunięcie). Lista będzie aktualizowana co pewien czas, zapraszamy do sprawdzania tytułów (po kliknięciu w dany tytuł, zostaniemy skierowani do odpowiedniego obrazu na YT).
1. LATA 60-TE
Blood and Black Lace (1964), reż. Mario Bava
The Embalmer (1965) reż. Dino Tavella
The Third Eye (1966) reż. Mino Guerrini
Col Cuore in Gola (1967) reż. Tinto Brass
Death Laid an Egg (1968) reż. Giulio Questi
The Sweet Body Of Deborah (1968), Ernesto Gastaldi
So Sweet So Perverse (1969), reż. Umberto Lenzi
Perversion Story (1969), reż. Lucio Fulci
Paranoia (1969) reż. Umberto Lenzi
2. LATA 70-TE
Hatchet For The Honeymoon (1970), reż. Mario Bava
The Bird with a Crystal Plumage (1970) reż. Dario Argento
Death Occured Last Night (1970) reż. Duccio Tessari
Iguana With The Tongue Of Fire (1971), reż. Riccardo Freda
Short Night Of Glass Dolls (1971), reż. Aldo Lado
Black Belly of Tarantula (1971) reż. Paolo Cavara
Devil has Seven Faces (1971) reż. Osvaldo Civirani
The Strange Vice of Mrs. Wardh (1971) reż. Sergio Martino
The Case of Scorpion's Tail (1971) reż. Sergio Martino
Seven Murders for Scotland Yard (1971) reż. Jose Luis Madrid
Death Walks on High Heels (1971) reż. Luciano Ercoli
The Night Evelyn Came Out of the Grave (1971) reż. Emilio Miraglia
Naked Girl Killed in a Park (1972) reż. Alfonso Brescia
What Have You Done to Solange (1972) reż. Massimo Dalamano
Seven Blood Stained Orchids (1972), reż. Umberto Lenzi
Death Falls Lightly (1972) reż. Leopoldo Savona
The Case Of The Bloody Iris (1972) reż. Giuliano Carnimeo
A.A.A. Massagiatrice bella presenza offresi (1972) reż. Demofilo Fidani
Your Vice is a Locked Room, and Only I have the Key (1972) reż. Sergio Martino
The Flower with the Deadly Sting (1973), reż. Gianfranco Piccioli
Death Smiles on a Murderer (1973) reż. Joe D'Amato
Seven Deaths in Cat's Eye (1973) reż. Antonio Margheriti
Prostituzione (1974) reż. Rino di Silvestro
What have They Done to Your Daughters? (1974) reż.Massimo Dalamano
Diary of a Erotic Murderess (1975), reż. Manuel Mur Oti
Deep Red (1975) reż. Dario Argento
The Killer Must Kill Again (1975) reż. Luigi Cozzi
Bloodsucker Leads the Dance (1975) reż. Alfredo Rizzo
The House with Laughing Windows (1975) reż. Pupi Avati
Le Orme (1975) reż. Luigi Bazzoni
Death Steps in the Dark (1977) reż. Maurizio Pradeaux
Trauma (1978), reż. Alberto Negrin
Giallo a Venezia (1979) reż. Mario Landi
Giallo Napoletano (1979) reż. Sergio Corbucci
Killer Nun (1979) reż. Giulio Berruti
3. LATA 80-TE
Murder Obsession (1981) reż. Riccardo Freda
The New York Ripper (1982) reż. Lucio Fulci
Tenebrae (1982) reż. Dario Argento
The House of the Yellow Carpet (1983) reż. Carlo Lizzani
Nothing Underneath (1985) reż. Carlo Vanzina
Il mostro di Firenze (1986) reż. Cesare Ferrario
You'll Die at Midnight (1986) reż. Lamberto Bava
Delirium (1987), reż. Lamberto Bava
Body Count (1987) reż. Ruggero Deodato
Stage Fright (Deliria) (1987) reż. Michele Soavi
Phantom of Death (1988) reż. Ruggero Deodato
4. LATA 90-TE
Olga O's Strange Story (1995) reż. Antonio Bonifacio
ze świątecznym pozdrowieniem haku&vindom
Zajebiste. Tego mi brakowało. Dla osoby takiej jak jak, która dryfowała po zupełnie innych kinowych zatokach, ten post to skarbnica wiedzy. Aż sobie dodałem do zakładki ulubione. Dzięki wielkie Haku&Vindom
OdpowiedzUsuńDzięki!
UsuńNiestety na YT nie ma wielu ważnych gialli, ale w miarę odświeżania tego serwisu będziemy tutaj dopisywać kolejne tytuły wraz z linkami - o co prosimy również czytelników :)
Na pewno skorzystam z Waszej listy. Niektóre filmy widziałem, ale większości nie. Ciekawi mnie szczególnie tytuł "Dom śmiejących się okien" Avatiego. Słyszałem bardzo sprzeczne opinie na jego temat. Jedni mówią że świetny, inni że nudny. Co Wy o tym sądzicie?
OdpowiedzUsuńArcydzieło. Fabuła powoli, acz konkretnie prowadzi widza w kierunku finałowego, znakomitego twista. Jedno z tych "nietypowych gialli" - ale już sam tytuł pasuje do gatunku ;)
UsuńDla mnie mistrzostwo.
OdpowiedzUsuńOpowieśc spokojnie się toczy, ale Złe cały czas wisi w powietrzu, klimat super ( akcja na prowincji, ładne zdjecia, atmosfera dziury , gdzie czas się zatrzymał oddana idealnie ) ,, tajemnica do rozwikłania intrygująca nad wyraz, a finał... no po prostu brak słów , noc przy włączonym świetle gwarantowana .
Siadac i oglądac !
PS :Inicjatywa jak się patrzy, kopalnia obskury, masa rzeczy do sprawdzenia. Muchos Gracias .
He, a ja właśnie płodzę kilka akapitów nt. neo-giallo pewnej francuskiej pary :)
OdpowiedzUsuńThe Strange Color of Your Body's Tears ? :)
UsuńChciałbym ;] O ich krótkich metrażach.
UsuńJuż myślałem że masz jakieś chody tam u góry ;)
OdpowiedzUsuńEj, Massimo Dallamano nie wyreżyserował Traumę aka Enigma rosso, bo zginął w wypadku 2 lata wcześniej i zdążył tylko napisać scenariusz. A inicjatywa bardzo zacna, sporo nieoklepanych tytułów, tylko rzeczywiście potrafią szybko znikać z yt :/
OdpowiedzUsuńdzięki za czujność Wongo!
UsuńSuper artykuł. Pozdrawiam serdecznie.
OdpowiedzUsuń